CEREMONIE ŻYDOWSKIE

CEREMONIE ŻYDOWSKIE (UZNAWANE PRZEZ WIĘKSZOŚĆ WYZNANIOWĄ)

Dziewczęta w wieku lat dwunastu, a chłopcy w wieku lat trzynastu stają się „córkami” lub „synami Prawa”. Od tej chwili muszą wypełniać spoczywające na nich (zależne od płci) obowiązki religijne. Owo wejście w dorosłość świętuje się mniej lub bardziej uroczyście – zależnie od płci dziecka.

Bar-micwa. Zgodnie z zasadami religii, dziewczęta uznaje się za dorosłe w wieku dwunastu lat. Wówczas stają się „córkami Prawa” (bar-micwa). Ponieważ rola kobiety łączy się z jej obecnością w domu, tradycyjnie osiągnięcie owej dojrzałości nie wiązało się z żadną oficjalną uroczystością. Dziś coraz częściej świętuje się „inicjację religijną”. Dwunastoletnie dziewczynki udają się do synagogi, by podczas zbiorowej ceremonii, w obecności rodziny i współwyznawców, wkroczyć w dorosłość. Jest to okazja do rodzinnego święta, znacznie skromniejszego od święta organizowanego dla chłopców.

Chłopiec staje się „synem Prawa” (bar-micwa) w dniu trzynastych urodzin. Odtąd musi wywiązywać się ze wszystkich religijnych obowiązków dorosłego mężczyzny. To wydarzenie szczególnej wagi, przygotowywane długo i świętowane bardzo uroczyście.

Nim nadejdzie ta podniosła chwila, dziecko poznaje zasady swej wiary, a przede wszystkim – uczy się czytać i mówić w języku hebrajskim, języku religii. W swym wielkim dniu będzie mogło odmówić publicznie modlitwę, odczytać fragment Tory, Świętej Księgi, i wygłosić błogosławieństwo podczas posiłku po uroczystości.

Zaproszenie. Rodzice wysyłają zawiadomienie o uroczystości do rodziny, wszystkich przyjaciół i znajomych. Czynią to także dziadkowie, bracia i siostry.

Zależnie od tego, jak bliskie stosunki łączą ich z rodziną, zapraszają jej członków na trzy kolejne etapy święta. W dniu urodzin na poranne modły w synagodze zaprasza się tylko rodzinę i najbliższych przyjaciół. W sobotę rano, po bar-micwa, na nabożeństwie w synagodze, spotyka się większość zaproszonych. Niektórzy przybywają wyłącznie na przyjęcie w sobotni wieczór lub w niedzielę.

Sobotnie modły w synagodze. Odbywają się w pierwszą sobotę po urodzinach chłopca. Okryty modlitewnym szalem, jak inni dorośli mężczyźni, chłopiec zostaje po raz pierwszy wezwany do wygłoszenia błogosławieństw i odczytania fragmentu Tory.

Ceremonia religijna trwa bardzo długo, czasami nawet ponad trzy godziny, ale goście, którzy nie są praktykujący, mogą pozwolić sobie na spóźnienie.

Podczas obrządku kobiety i mężczyźni pozostają rozdzieleni. Kobiety nie uczestniczą w modłach i gromadzą się na galerii albo w rogu synagogi, za zasłoną lub parawanem. Dzieciom pozostawia się swobodę, mogą przemieszczać się dowolnie.

Uczestnikom ceremonii tradycja nakazuje przywdziać elegancki strój – kostium lub odświętną suknię, ciemny garnitur. Kobiety nie powinny pojawiać się w spodniach, mężczyźni muszą mieć nakrycie głowy – kapelusz lub myckę, by wejść do synagogi. W zasadzie również kobiety nie powinny wchodzić do świątyni z gołą głową, zwykle jednak tylko te, które należą do rodziny, zakładają kapelusze. W niektórych synagogach paniom, które przybyły z gołą głową, daje się koronkowe szale.

Po zakończeniu ceremonii w synagodze podaje się obiad lub kolację. Odbywa się to w specjalnej sali. Uczestniczą w nim wszyscy goście i członkowie wspólnoty.

Przyjęcie z okazji bar-micwa i prezenty. Dla chłopca, który świętuje bar-micwa, rodzice wydają na ogół wielkie przyjęcie, dorównujące przyjęciom weselnym. Zaprasza się licznych gości

– całą rodzinę, swoich przyjaciół i przyjaciół chłopca.

Przyjęcie odbywa się wieczorem w sobotę albo w niedzielę, na zakończenie szabasu, który jest poświęcony modlitwie i czytaniu świętych tekstów. Jest to przyjęcie eleganckie i wystawne, często obowiązują stroje wieczorowe, o czym informuje się w zaproszeniach (jeżeli takiej informacji brak, należy porozumieć się z gospodarzami).

Najczęściej uroczystość odbywa się w wynajętym na ten cel lokalu lub w domu, jeśli pozwalają na to warunki. Wystawnemu posiłkowi towarzyszą tańce przy muzyce, a niekiedy nawet pokaz sztucznych ogni.

Przybywający goście wręczają młodemu człowiekowi prezenty. Chłopiec wita ich przy wejściu wraz z rodzicami, fotografuje się z nimi.

Prezenty są równie piękne jak wręczane z okazji ślubu. Może to być upominek osobisty (eleganckie pióro, rzadko spotykana książka, dzieło sztuki…), sporadycznie natomiast wręcza się czek. Do upominku dobrze jest dołączyć wizytówkę, wówczas rodzice i dziecko mogą przesłać pisemne podziękowania oraz zdjęcie z uroczystości.

Choć tradycją jest huczne świętowanie bar-micwa i niektóre rodziny wolą nadać tej uroczystości bardziej intymny, religijny charakter, zawsze jednak towarzyszy jej wielka radość.