ŻAŁOBA
Obecnie żałoba nie narzuca tak ścisłych ograniczeń i zasad, jak dawniej. Wymaga przede wszystkim skromności. W dniu pogrzebu bliscy krewni zmarłego ubierają się w czarne lub ciemne stroje, a uczestnicy pogrzebu unikają barw jaskrawych.
U schyłku ancien regime’u reguły były ścisłe. Pani de Genlis opowiada, iż żałobę po mężu nosiło się „rok i sześć tygodni, sześć miesięcy wełny, żałobę małżonki przez siedem i pół miesiąca, a przez sześć tygodni żałobę płaczki.” Pewne tkaniny były niestosowne, inne dopuszczalne, a małżeństwo można było zawrzeć dopiero, gdy minął okres żałoby.
Do niedawna okres żałoby był ściśle ustalony. We Francji wynosił półtora roku dla wdowy (w Polsce rok i sześć tygodni), rok dla wdowca. Potem zaczynała się półżałoba (w Polsce – po sześciu miesiącach). W tym okresie kolor szary i fioletowy zastępował czerń (lub – w niektórych krajach – biel). Zwyczaje te jednak zanikają, podobnie jak obszywanie odzieży białym sznurkiem i opaski z czarnej krepy, noszone na rękawie oraz na kapeluszu.
Dziś każdy może postępować zgodnie z własną wolą, a jedyną obowiązującą regułą jest skromność stroju. Coraz powszechniej uznaje się, że żałobę nosi się w sercu. Choć lepiej nie uczestniczyć w hucznych zabawach, balach, przyjęciach, można szukać ukojenia, spotykając się z przyjaciółmi.’ Obecnie takie zachowanie nikogo już chyba nie razi.
Przyjęcia zaplanowane przed śmiercią bliskiego należy odwołać. Gości uprzedzamy możliwie szybko, najlepiej – listownie: „Z powodu śmierci (męża, matki, ojca…) zmuszeni jesteśmy odwołać planowane na 12 czerwca przyjęcie.” Jeżeli uroczystość rodzinna nie została odwołana (zaręczyny, ślub), świętuje się ją skromnie, w gronie najbliższych.
PODZIĘKOWANIA
We Francji zwykle drukuje się rodzaj karty, niekiedy jeszcze obramowanej czernią, z podziękowaniami. Przesyła się ją wszystkim, którzy okazali pomoc i współczucie rodzinie, nawet jeżeli nie mogli wziąć udziału w pogrzebie. W Polsce podziękowania czasami przesyła się, czasami zaś, zwłaszcza, jeżeli na pogrzeb przybyło wiele osób, drukuje się je w prasie, np.: Wszystkim, którzy wzięli udział w uroczystościach pogrzebowych S.P. Jana Kowalskiego składam(y) najserdeczniejsze podziękowanie”.
Jeżeli drukowane podziękowanie wysyłamy osobie znajomej, możemy dopisać kilka serdecznych słów. Do przyjaciół piszemy listy. Dziś nie używa się już papieru obramowanego czernią.