Dzień Ligi Ochrony Przyrody
9 stycznia obchodzony jest Dzień Ligi Ochrony Przyrody. Tradycja ochrony przyrody w Polsce sięga X wieku, kiedy pojawiały się pierwsze dekrety dotyczące chronienia niektórych gatunków zwierząt i roślin, przez następne stulecia rozumienie przyrody i podejście do jej ochrony ewoluowało.
Za czasów Kazimierza Wielkiego zaczęto chronić nadmiernie wyniszczane lasy, natomiast Zygmunt III stanął w obronie zagrożonych wyginięciem Turów.
Władysław Jagiełło wprowadził zarządzenia ograniczające polowania oraz zwrócił uwagę na ochronę starych, dorodnych dębów i cisów. Statut Wiślicki za Zygmunta Starego objął w niektórych siedliskach ochroną sokoła i łabędzia, poszerzył również ochronę bobra. Pomimo tych wysiłków nie udało się uratować niektórych gatunków jak:
- tury
- tarpany
- żubry
Ochrona przyrody w Polsce
-
- 1868 – Akt prawny dotyczący ochrony kozicy i świstaka w Tatrach.
-
- 1886- Powstanie pierwszego rezerwatu przyrody.
- 1921 – Utworzenie rezerwatu w Puszczy Białowieskiej,
- 1925- Powołanie Państwowej Rady Ochrony Przyrody
- 1934 – Pierwsza ustawa o ochronie przyrody.
- 1946- Pierwsze rozporządzenie o ochronie gatunkowej roślin
- 1956- Pierwsze zarządzenie o ochronie gatunkowej zwierząt.
- 1970- Powstanie polskiego komitetu “Człowiek i Biosfera”.
- 1974 – Wypuszczenie na wolność pierwszych bobrów.
- 1991 – Uchwalenie nowej ustawy o ochronie przyrody.
- 2000 – 22 Parki Narodowe w Polsce.
W 1920 r. powołano Państwową Radę Ochrony Przyrody, na której czele stanął wybitny polski przyrodnik, wspaniały znawca Tatr, prof. Władysław Szafer. On też w 1923 r. powziął zamiar utworzenia w Polsce Ligi Ochrony Przyrody, zainspirowany działającą prężnie od 1909 r. Szwajcarską Ligą Ochrony Przyrody. W 1926 r. na 31 posiedzeniu PROP prof. Szafer przedstawił konkretny projekt organizacji Ligi oraz teksty odezwy i deklaracji.
Liga miała być związkiem tudzież zrzeszeniem towarzystw rozsianych po całym kraju, zajmujących się ochroną przyrody lub pragnących wspierać tę akcję. Podczas VIII zjazdu PROP, 9 stycznia 1927 r. powzięto decyzję w sprawie utworzenia Ligi i wybrano Komitet Organizacyjny, który miał dalej poprowadzić sprawę. W skład komitetu weszli:
- prof. dr Jan Gwalbert Pawlikowski,
- prof. dr Bolesław Hryniewiecki,
- prof. dr Mieczysław Limanowski
- prof. dr Władysław Szafer
- prof. dr Walery Goetel
LOP jest m. in. członkiem założycielem Światowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN). LOP prowadzi również Europejskie Centrum Ekologiczne, które jest inicjatorem i realizatorem Europejskiej Zielonej Karty (European Green Card), która spotkała się ze znacznym zainteresowaniem instytucji krajowych i międzynarodowych. W maju 1996 roku Fundacja Henry’ego Forda uhonorowała Projekt EZK pierwszym miejscem w konkursie Europejskiej Ochrony Przyrody, a w czerwcu 1996 roku Ministerstwo Środowiska przyznało nagrodę za projekt “Zielona Karta” w kategorii krajowych kampanii edukacyjno-popularyzatorskich.
LOP prowadzi szeroką i znaczącą działalność wydawniczą, znaną z wielu ciekawych publikacji książkowych, plansz tematycznych, plakatów, kalendarzy, zakładek, a szczególnie miesięcznika “Przyroda Polska” z wkładką “Biuletyn EKO-edukacyjny”.
Liga Ochrony Przyrody za swoje zasługi odznaczona została krzyżem „Polonia Resituta”.
Cele Ligi Ochrony Przyrody
- prowadzenie działalności edukacyjnej w celu kształtowania stosunku społeczeństwa do środowiska przyrodniczego
- popularyzowanie wiedzy o przyrodzie i ochronie przyrody
- zachęcanie do podejmowania i wykonywania społecznie prac na rzecz środowiska przyrodniczego oraz organizowania takich prac
- inicjowanie oraz inspirowanie działań na rzecz środowiska przyrodniczego
- czuwanie nad przestrzeganiem prawa ochrony przyrody oraz interweniowanie w przypadkach jego naruszenia
Metody działania
- edukacja społeczeństwa, szczególnie dzieci i młodzieży w sferze ochrony przyrody i świadomości ekologicznej
- działalność wydawnicza
- działalność popularyzatorska
- działania interwencyjne
- lobbing na rzecz ochrony przyrody i środowiska
- współpraca z administracją rządową i samorządową